Çocuklara Ödev Yapma Alışkanlığı Kazandırmanın Yolları

Ailelerin sık sık şikayetçi olduğu konulardan biri de çocukların ödev yapma alışkanlığına sahip olmaması.
Peki çocuklar neden ödev yapmak istemez?
Çocuklarda sorumluluk bilinci nasıl oluşturulur?
İşte çocuğunuza ödev yapma alışkanlığı kazandırmak için yapmanız gerekenler;
Aile toplantıları haftalık ritüeliniz olsun. Bu toplantılar çocuklarda sorumluluk ve farkındalık gerçekleştirecek, ev içi rollerini benimseyecektir.
Bu toplantılarda dilerseniz haftalık görev dağılımları ve hafta içi planlarınızdan bahsedebilir evde yaşayan kişileri bu konuda bilgilendirebilirsiniz. Lütfen bunu belli bir saatte ve günde yaparak ‘’haydi toplantı yapıyoruz şeklinde ‘’ eşinizi ya da çocuklarınızı yöneten ve emreden olarak değil de gayet doğal rutin bir şekilde çay sohbeti edasında gerçekleştiriniz.
Lütfen çocuğunuzdan ödev yapmasını beklediğiniz saati siz de ev hanesi olarak kitap okuyarak doldurun.
Çocukların ödev yapmak istememesinin en büyük nedenlerinin başında ailenin televizyon izlerken çocuklardan odalarına çekilip onlardan ödev yapmalarını beklemesidir. Özellikle 1. Sınıf çocukları için tv, bilgisayar oldukça çekici teknolojik aletler iken siz onların eğlenceye en çok düşkün olduğu dönemde onları bundan mahrum ederek kağıtlardaki belli kelimeleri defalarca yazmasını istiyorsunuz.
Çocuğunuz ödevini yaparken onu yargılayıp, yönlendirmeye çalışmayın. Ödev konusunu günlük yaşamla somut örneklerle daha kalıcı ve eğlenceli hale getirin.
Öncelikle verilen ödevi gözden geçirin. Ödev konusu itibari ile günlük yaşamda somut olarak daha pratik öğrenilecek bir şey ise çocuğa defalarca bir şeyi yazdırarak işkence etmeyin. Bunu bir örnekle açıklayacak olursak çocuk eğer matematik dersinde 1 litrenin 500 ml olduğu öğrenimini gerçekleştirecekse mutfakta kek yaparak ölçüleri ona yaptırabilir ya da bir su şişesiyle oyun oynayarak bunu daha zevkli hale getirebilirsiniz. Ödevler belli standart bir öğrenme gerçekleşmesi için herkese eşit oranda verilmiş olabilir çocuğunuz bu konuda erken öğrenme gerçekleştiriyorsa lütfen bu durumu öğretmeni ile özel olarak görüşün.
Yaşayarak öğrenme en kalıcı iz bırakan öğrenme biçimidir. Özellikle ilkokul dönemi çocukların hareketli, enerjik olduğu bu dönemde öğretmenlerden etkinlik türü ödevler vermelerini rica edin.
Çocuk ödev yaparken kendisini ifade etmesini engellemeyin.
Çocuklar genelde ödev yaparken akıllarına okulda yaşadığı bir olay aniden gelebilir. Mesela ‘’Biliyor musun bugün arkadaşım Hasan ‘ı bahçede sıkıştırıp dövdüler ,kolu kanadı.’’ Gibi ders dışı bir şey anlatırken ‘’tamam sonra konuluruz, önce ödevini bitir, şunu da bitirelim sonra anlat onu’’ gibi cümlelerle rahatlamasını engelleyecek biçimde bulunmayın. Çocuğun derse odaklanmasını engelleyen bu olayı konuşup , empati kurarak bir sonuca bağlayın ve derse öyle devam edin.
Çocuğunuz okuldan gelir gelmez odasına ödev yapmak için göndermeyin.
Çocuğa okuldan gelir gelmez ‘’Haydi doğru odana! Önce ödevler bitecek sonra arkadaşlarınla oynayabilirsin.’’ şeklinde yaklaşmayın. Unutmayın onlar en hareketli dönemlerinde gün boyu sırada oturmak zorunda kalıyorlar ve enerjilerini yeterince dışa yansıtamıyorlar. Onun yerine ‘’Ben akşam yemeğini hazırlayana kadar sen ne yapmak istersin?’’ ifade biçimiyle şeçimi ve sorumluluğu ona bırakın. Kendi planlarınıza uygun planlar gerçekleştirmesini isteyin. Mesela ‘’Akşam yemeğini yedi gibi bitirmiş olurum, lütfen ödev yapma saatini ondan önce ya da sonraki bir saate ayarla. Sana ödev yaparken yardım edeyim.’’ Çocuk siz planlı yaşarken planlar yapmaya başlayacak ve size uygun bir zaman dilimi mutlaka ayarlayacaktır. Yeter ki siz yemek yaparken ‘’Ayak altında dolaşma, sinirlerimi daha fazla bozmadan odana git ve ödevlerini yap ,yemek olana kadar bitecek o ödevler‘’ şeklinde yaklaşmayın!!
Çocuk ödev yaparken sonucu değil, süreci övün .
Çocuk ödev yaparken mutlaka belli başlı hatalar yapacaktır. Kaldı ki çok başarılı ve düzenli bir ödev ortaya çıkardı asla bu süreci ödüllendirmeyin. Unutmayın ödül ortadan kalktığında bu istendik davranış sönebilir.Ödevler ve görevler bizim hayattaki sorumluluklarımız. Kendi ödev ve görevlerinizden aile toplantılarında bahsedin. Davranışı öven ifadeler kullanabilirsiniz ancak kişisel değerlendirmelerden lütfen kaçının. Çocuk ödevini bitirince ‘’sen harika birisin, mükemmelsin yerine görevlerini zamanında bitirince kendimi çok iyi hissediyorum ‘’gibi davranışı pekiştiren ben dili duygu ifadelerinde bulunun.
Unutmayın biz ödev ve sorumluluklarımızı yerine getirirsek çocuklarda getirecektir. Çocuklar muhakkak ki gördüğünü yapar duyduğunu değil.
sumeyra.yapci@gmail.com