Maneviyatı ile ruhumuzu beslediğimiz, nefsimizi eğittiğimiz 11 ayın sultanı ramazan geldi. Bu yıl yaklaşık 16 saat oruç tutulacak. Çoğu kişi ise zamanın uzun olmasından dolayı bazı çekinceler ve rahatsızlıklar yaşıyor. En çok yaşanan sorunların başında ise hipoglisemi, migren ve sosyal ilişkileri etkileyen ağız kokusu geliyor.
Siz de bu sorunları yaşıyorsanız işte dikkat etmeniz gereken püf noktalar:
Sahur ile hipoglisemiyi önleyin: Sahur kişilerin genelde bir bardak su ile geçiştirdiği veya tamamen atladığı bir öğündür. Böyle bir durumda ertesi gün aç kalınan zaman dilimi uzamaktadır. Bu durum ise ertesi gün kişinin enerjisinin düşmesine, günü çok zor geçirmesine neden olmaktadır. Sahurun atlanmaması bu nedenle oldukça önemlidir. Özellikle sahurda tüketilecek besinler doğru seçilmelidir. Gün boyunca kan şekeri dengesini sağlayacak besinlere yer verilmelidir. Bu besinler protein içeriği yüksek süt, yoğurt, peynir, yumurta olabilir. Aynı zamanda sahurda tüketilecek tahıl ürünleri tam tahıllı olmalıdır. Tam tahıllı ürünlerin glisemik indeks değeri düşüktür. Bu nedenle gün boyunca kan şekerindeki dalgalanmaları engelleyerek iştahı kontrol eder. (Öneriler doktorları tarafından oruç tutmalarında sakınca görülmeyen hipoglisemi hastaları içindir.)
Migren ataklarına dikkat: Uzun süren açlık ve susuzluk migren ataklarını tetiklemektedir. Tüketilen besinlere ve içilen su miktarına dikkat edilmelidir. Zamanın kısıtlı oluşu su içme oranının da azalmasına neden olmaktadır. Sahurda ise fazla miktarda su içilmesi mideye fazla yük bindirmektedir. Böyle bir durumda mideye binen yük sudan tamamen vazgeçme sebebi olmaktadır. Bunun sonucunda ise gün içerisinde susuzluk çok büyük bir sorun olmaktadır. Yeterli su tüketimi için iftar ve sahur arasında zamanlar belirlemek iyi bir çözüm olacaktır. Genel olarak su tüketimi en az 2.0-2.5 litre olmalıdır. Yeterli su içip içilmediğini anlamak için idrar renginin takibi yapılmalıdır. Koyu renkteki idrar suyun az tüketildiğinin habercisidir. Aynı zamanda çoğu paketli gıda migren ataklarını tetikleyen MSG denilen maddeyi içerdiği için öncelikle paketli gıdalardan uzak durulmalıdır. Tirozin içeren sert peynirler migren ataklarının bir diğer sebebi olabilir. Genelde iftarda turşu tercih edilmektedir fakat turşu da içeriğindeki tirozin ve histamin ile migren ataklarını tetikleyebilir. (Öneriler doktorları tarafından oruç tutmalarında sakınca görülmeyen migren hastaları içindir.)
Ağız kokusu sosyal ilişkilerinize engel olmasın: Oruç tutan kişilerin sosyal çevrelerinde yaşadığı en büyük sorunlardan biri ağız kokusudur. Tüketilen besinler düzenlenerek ağız kokuna engel olunabilmektedir. Tok tuttuğu için genelde tüketilen süt, peynir, yumurta sistein içeriği ve yağ yapısı nedeni ile gün boyu ağız kokusuna neden olabilir. Bu nedenle sahur en son bu besinler ile değil su ile bitirilmelidir. Ayrıca sahurda tüketilen siyah çay gün boyunca tükürük salgısını azaltıcı etki yapmaktadır. Ağız kuruluğu beraberinde ağız kokusunu getirmektedir. Ağız kokusunu önlemek için olabildiğince lifli beslenilmelidir. Çünkü lifli besinler tükürük salgısını arttırıcı etki yapmaktadır. İçeriğinde ağız kokusunu önleyen kateşeni içerdiği için yeşil çay tercih edilebilir. Dikkat edilmesi gereken nokta yeterli su tüketimidir. Mevsime uygun olarak tüketilebilecek domates ve maydanoz ağız kokusunu önleyici besinler arasındadır. Özellikle sahur sonuna doğru çiğnenen maydanoz ve ardından içilen su ağız kokusunu önleyici etki yapmaktadır.
DİYETİSYEN DENİZ ZÜNBÜLCAN