Ayrılık Davası ve Sonuçları

1. Ayrılık Davası Nedir?

Ayrılık, boşanmaya neden olacak olayların ispat edilmesine rağmen karı-koca arasındaki ortak hayatın yeniden kurulma ihtimalinin bulunması durumunda, evliliğin bir yıl ile üç yıl arasında tatil edilmesidir. Bu kapsamda açılan davalara da ayrılık davası denilmektedir.

Boşanma davası açılmışsa hâkim, eşlerin barışma niyetlerini değerlendirerek şartlarının oluşması durumunda ayrılığa ya da boşanmaya karar verebilir. Boşanma davası içerisinde ayrılık kararı verilebilmesi için, eşlerin barışma ve birlikte yaşama niyetlerinin olup olmadığının özenle incelemesi gerekir.

Ayrılık davası açılmış ise yalnızca ayrılık kararı verilebilir; bu tür durumlarda şartlar oluşsa dahi boşanma kararı verilemez.

2. Ayrılık Kararı Ne Kadar Süre İçin Verilebilir?

MK 171 gereğince ayrılı kararı, en az bir yıl en çok üç yıl için verilebilir. Bu kapsamda hâkim, en az bir yıl, en fazla üç yıl süreyi vicdani kanaatine göre belirleyerek evliliği tatil edecektir. Hâkim tarafından belirlenecek bu süre, ayrılık kararının kesinleşmesi ile başlamakta ve sürenin dolması ile birlikte kendiliğinden ortadan kalkmaktadır. Hükmedilen ayrılık süresi uzatılamayacağı gibi, ikinci bir ayrılık süresi de verilemez.

Ayrılık kararının sona ermesine rağmen ortak hayat kurulamamışsa eşlerden her biri kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın boşanma davası açabilir. Açılacak bu boşanma davasında boşanmanın sonuçlarına karar verilirken, ayrılığa konu olan olaylar ve ayrılık süresinde ortaya çıkan durumlar göz önünde tutulur. Eşler ayrılık süresi içerisinde de boşanma davası açabilme hakkına sahiptir.

Ayrılık kararı verilmesi durumunda ortak yaşam tatil edildiği için, taraflardan birisinin ayrılık kararı içerisinde müşterek konuttan ayrılması terk anlamına gelmeyecektir.

3. Ayrılık Kararı ile Boşanma Kararının Farkları Nelerdir?

Ayrılık kararı ile boşanma kararının hukuki sonuçları tamamen farklıdır. Boşanma kararı sonrasında eşler arasındaki evlilik birliği sona erer. Buna rağmen ayrılık kararı sonrasında eşler arasındaki evlilik birliği, belirli bir süre için tatil edilmiş olur. Bu sebeple boşanma kararı sonrasında eşler, birbirlerine mirasçı olamazken, ayrılık davalarında eşlerin birbirlerine mirasçılıkları devam edecektir. Yine boşanma kararı sonrasında eşlerin birbirlerine sadakat borcu kalmaz. Ayrılık kararı verilmesi durumunda ise eşlerin sadakat borçları devam etmektedir. Benzer şekilde boşanma kararı sonrasında kadın kendi soyadını taşıyacak olmasına rağmen; ayrılık kararı sonrasında kadın kocasının soyadını taşımaya devam edecektir.

4. Ayrılık Kararının Sonuçları Nelerdir?

Ayrılık davası açılınca hâkim, davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri alacaktır.

Dava sonunda ayrılık kararı verilmesi durumunda hâkim, tarafların var ise müşterek çocuklarının velayetinin kime ait olacağı ve ayrılık süresi içerisinde velayet kendisine verilmeyen eşin, müşterek çocuklar ile ne şekilde ilişki kuracağını düzenler. Yine ayrılık kararı verilmesi durumunda hâkim, tarafların ekonomik durumu, müşterek çocukların ihtiyaçları ve sosyo-ekonomik hayat standartlarını göz önüne alarak uygun şekilde nafakaya hükmedecektir.

Ayrılık kararı sonrasında taraflar arasındaki evlilik birliği belirli bir süre tatil edilir. Ancak bu süreçte taraflar, evli kalmaya devam ederler. Bu sebeple ayrılık kararı içerisinde kadın, kocasının soyadını taşımaya devam edecektir. Bu süreçte eşlerin sadakat borçları ve ekonomik yükümlülükleri de aynen devam edecektir.

5. Ayrılık Kararının Mal Rejimine Etkisi Nedir?

MK 180 gereğince hâkim, eşler arasında mal rejimi sözleşmesi varsa, bunun kaldırılmasına karar verebilir. Hakimin böyle bir karar vermesi halinde eşler arasında, hükmüm metninden çıkan anlama göre, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejim uygulanır. Kanun koyucu burada ayrılık kararını veren hâkime takdir hakkı tanımıştır. Ancak bu düzenleme, tarafların ayrılık süresi içerisinde edindikleri mallar bakımından birbirlerine maddi ve manevi katkıları bulunması sebebi ile eleştirilmektedir.

Mutlu Günler

Av. Yaşar ÖKSÜZ

avyasaroksuz@gmail.com