Antika pazarında bulduğu mektubun peşinde! Aydın'ı karış karış geziyor: 'Yardım edin'
Serkan Topal, 580 kilometre yol katedip İstanbul'daki Feriköy Antika Pazarı’nda bulduğu mektupların peşine düştü. 78 yıl önce Amerika’dan Aydın’a yazılan mektupların izini süren Topal, seyyah olup sokak sokak gezdiği macerasını Milliyet.com.tr’ye anlattı.
Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr - Yıldız Teknik Üniversitesi öğrenci işlerinde çalışan Serkan Topal, 2015 yılından beri sosyal medya üzerinden ‘antikkuntikmuzayede’ adlı hesapta hikayesini paylaştığı eski özel ürünleri açık arttırmayla satışa sunuyor. Olabildiğince geçmişi ve hikâyesi olan eşyaları satarken hepsinin yaşanmışlığını da merak eden Serkan'ın karşısına bu sefer bir poşet içinde Amerika'dan Aydın'a yazılmış mektuplar çıktı. İstanbul'da Feriköy Antika pazarını gezerken keşfettiği bu mektuplara dalıp giden Serkan, kendini mektupların sahibi olan Ali amcayı ararken buldu. Arama macerasını sosyal medyada da paylaşan Serkan, farkında olmadan arayışına hiç tanımadığı insanları da dahil etmiş oldu. Serkan, adreste yazan kişiyi bulmak için seyyah olup yollara düştü.
'ALİ AMCA HİKÂYESİNİN İÇİNDEN BAŞKA HİKÂYELER DE ÇIKTI'
Adrese baktığında mektupların Amerika’dan Aydın'a Ali Töz adına gönderildiğini gördü. Eşi Aydınlı olan Serkan’ın, sömestirde aile ziyareti için oraya gidecekleri aklına geldi ve mektupların yazıldığı kişiyi bulmak ümidiyle yola çıktı. "Tek sorun mektupların 1963 yılından yazılması ve arada 62 yıllık bir farkın olması" diyen Serkan, “Bu fark da oldukça büyük bir fark. Bunu bulmanın oldukça zor olacağını düşündük ama sonuçta bunu denemeye karar verdik. Hatta hemen mektupları aldığımız yerde bir video çekerek her şeyi kayıt altına almaya başladık. Eşim böyle bir şeyin olmayacağını söyledi. Hatta bulup bulamayacağımız üzerine iddiaya girdik" diyerek ekledi:
"Kendisi olumsuz, bu konuda 'Kesinlikle olmaz' dedi. Ben de bulacağımıza inandım ve böylece bu maceramız başladı. Geçen hafta itibarıyla arabaya atladık, Aydın’a doğru yola çıktık. Yola çıktığımızın tüm hikâyesini de videolarla paylaştık. Aydın’daki mevcut mahalle buranın en eski mahallesiymiş. O yüzden de çok bilinen bir mahalle. Fakat en büyük sorunlarımızdan biri bu mahallenin 4 kez sokak isimleri değişmiş. Eski numaralar değişmiş, o oldukça sıkıntıydı. Çok ilginç bilgiler de elde ettik. Ali amcanın hikâyesi içinden yeni hikayeler de çıktı. Ali amcanın bulunduğu mahallede Menemen'de 95 yıl önce şehit edilen Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay yaşamış. Bu bizi çok etkiledi, aynı zamanda mahallede Adnan Menderes de oturuyormuş. Kendi evi de mevcut. Bunlar da bizim için şaşırtıcı bilgiler oldu."
'MEKTUPLARDAN AMERİKA’DA 2 ODALI BİR EV TUTTUKLARINI ÖĞRENİYORUZ'
Mahallenin buranın en eski mahallesi olduğuna değinen Serkan, “Muhtarlık da bize bu konularda yardımlarda bulundu. Daha sonra muhtarla irtibata geçtik, sağ olsun muhtar çok yardımcı oldu. Hatta tesadüfen bir çay ocağına gittik, çay ocağındaki arkadaşlarla muhtarı nasıl buluruz diye görüşürken konuştuklarımız tesadüfen muhtarın arkadaşları çıktı. Akşamüstü aradılar ve muhtarla görüşme şansı bulduk. Ondan bir gün sonra da muhtara gittiğimizde tek tek her belgeyi inceledi. Eskiden oturanların belgelerine baktık” bilgisini paylaştı.
"Mektup yollayanın ataşe olan damat F. Kaya Kutlu olduğunu biliyoruz" diyen Serkan, “İki kızı var. Eşinin adı Bilge. Yanlarında ismi Selahattin olan bir kişi var, o da kardeş herhalde. Mektuplar Aydın’da Ali Töz adına yazılmış. Ali amca damadın kayınpederi. Ali amcanın ailesinde Nihal, Sema, Sedef, Simten Hanım var. Ayrıca Fatma hala ve Haydar bey mevcut" ifadelerine yer verdi. Mektuplarda yazılanlara da değinen Serkan Topal, okuduklarını şu sözlerle özetledi:
"Mektup, 22 Eylül 1963 tarihli. Bu mektuptan Amerika’da yeni ev tuttuklarını öğreniyoruz. Çocuklar okula başlamış. Yeni bir araç almışlar. Evin kirası 160 dolar, 2 yatak odalı iki banyolu. Ataşe olan damat F. Kaya Kutlu, 830 dolar maaş alıyormuş. Fotoğraf makinesi olmadığı için fotoğraf çekememişler. Mektupta yazılana göre, bir arkadaşları fotoğraf çekmiş o teslim edince Aydın’a yollayacaklarmış. Araçlar Amerika’da pahalıymış. O yüzden ikinci el bir araç almışlar. Diplomatlarla ilgili çıkan bir kanuna moralleri çok bozulmuş, bazı hakları ellerinden alınmış. Ayrıca okullar açılmadan çocuklarla 2 günlüğüne Atlantik City’e tatile gitmişler ve çok beğenmişler, harika bir tatil yeri olduğunu yazmışlar mektupta. Bu arada araçları da Volkswagen markaymış. Arkadaşları da arabalarını satıp aynı arabadan almışlar."
'BELKİ DE BU AİLEYİ ELİMİZDEKİ İSİMLERLE HEP BİRLİKTE BULABİLİRİZ'
Fakat Ali amcayı ve ailesini bulmanın oldukça zor bir süreç olduğuna dikkat çeken Serkan, “Çünkü gördüğümüz kadarıyla Ali amcanın 3 tane kızı varmış. Kızlar da evlenince soy isimleri değiştiği için bu soy ismine ulaşamadık. Nüfus müdürlüğünden de aldığımız ufak bilgilere göre burada böyle bir aile yaşamıyormuş. Çok büyük ihtimal Ali amcalar devlet memuru olduğu için buradan tayinleri çıkıyor. Tayin çıkınca da eskiden kütük defterleri direkt gittiğiniz şehre taşınıyormuş. Bu sebeple henüz bulamadık” şeklinde konuştu.
"Sonuca henüz ulaşamadık ama muhtarın dediğine göre diğer kayıtlarda olabilirmiş" diyen Serkan Topal sözlerini, “Mesela Aydın Ticaret Odası buranın en eski yeri, 1930'dan beri kayıtları var. Bir de oraya gidip şansımızı deneyeceğiz. Bir de Aydın tarihini yazan bazı arkadaşlar öğrendik. Onlarla bir irtibata geçeceğiz, bu şekilde devam ediyor aramalarımız. Büyük ihtimalle birçoğunu kaybetmiş olabiliriz. Fakat mektuplardan öğrendiğimiz kadarıyla ailenin bazı kişilerin isimlerini de biliyoruz. Belki hep beraber bulabiliriz. Bu konuda tüm dostlardan da yardım rica ediyoruz” diyerek noktaladı.
