Duvarların dili olsa

Aslı Öktener - ABD’nin Teksas eyaletinde yaşayan Meksikalı aktivist ressam Roberto Marquez Lujano 6 Şubat’ta büyük yıkıma neden olan deprem haberini alır almaz binlerce kilometre öteden Kahramanmaraş’a yardıma koşanlar arasındaydı. Meslek yaşamı boyunca inşaat alanında çalıştıktan sonra aile şirketini çocuklarına devredip ilk göz ağrısı resme yönelen Marquez aynı dönemde tanıştığı aktivist gruplarla dezavantajlı bölgelerde yaşayanlara destek için protesto yürüyüşlerine katıldı: “Bunların çoğu ABD’de yaşayan göçmen ve sığınmacıların haklarına yönelikti. Önceleri amacım sadece mağdur insanlara destek olmaktı. Zamanla tanıklık ettiğim olayları resmetmeye de başladım. Çünkü bana göre bir resmin güçlü bir hikayesi de olmalı. Ardından da farklı ülkelere yolculuklarım başladı” diyor.

Yardım gönüllüsü   olarak bölgedeydi

Lujano, 2020’de George Floyd’un bir polis memuru tarafından öldürülmesinin ardından gerçekleşen protestoları resmetti, Ukrayna-Rusya savaşı sırasında 3 ay boyunca yardım gönüllüsü olarak bölgedeydi. Ailesinin riskli bölgelerde bulunduğu için önceleri kendisine karşı çıktığını söylüyor: “Hiç unutmuyorum, bir keresinde, eşim ve torunum yanımda, Donald Trump’ı protesto ederken o arbedede elim kırıldı ve gözaltına alındım. Ama bunlar beni korkutmuyor. Şanslıydım, iyi bir ailem ve hayatım oldu. Şimdi ben de dezavantajlı insanlara yardım ederek bir anlamla bunun için hayata teşekkür ediyorum.”

Meksikalı ressam “Tuvaller, köprüler, duvarlar... Ne bulursam yaşadıklarımı, gördüklerimi oraya resmediyorum. Ukrayna’da 10, Polonya’da ise 3 resim yaptım. Ukrayna kuvvetlerinin Rus tankının ilerlemesini durdurmak için Kiev yakınlarında patlattıkları köprüye de çizim yaptım” diye anlatıyor.

Felaketin 4. günü Kahramanmaraş’a ulaşmayı başardığının söyleyen Lujano “AFAD ile görüşerek çadırların kurulumu ve tuvalet temizliğinden, yardım kolilerinin dağıtılmasına kadar pek çok yerde çalıştım. Hatay ve İskenderun’da arama-kurtarma çalışmalarına katıldım. Annelerin çocuklarının enkaz altından çıkarılmasını umutla beklemesi, Türk halkının dayanışması, o felakette bile gösterdikleri yardımseverliği beni çok etkiledi. Hiç unutmuyorum, bölgede bir babayla tanışmıştım, çaresizlikle enkazın altında ailesinden 7 kişinin kurtarılmayı beklediğini anlatıyordu. Bölgedeki üçüncü depremi ben de yaşadım. Gördüğüm yıkım ve acıyı tarif edecek kelimeler bulamıyorum” diyor. 

‘Uyku tulumunu dönüşümlü kullandık’

Roberto Marquez Lujano’nun, İzmir’e gelmesine bölgede tanıştığı AFAD gönüllüsü Fırat Doğan aracılık ediyor: “İngilizcem olduğu için Maraş’a gelen yabancılarla ilgileniyordum. Roberto’ya da yardım etmemi istediler. Birlikte gece-gündüz yardıma koşuyorduk. AFAD binasında, yere serdiğimiz uyku tulumunu dönüşümlü kullanıyorduk. Geceleri yabancı gruplara yardım için alana gidiyordum. O saatlerde Roberto da uyuyordu. Bölgeden ayrılacağımız zaman nerede resim yapacağına henüz karar vermemişti. Onu İzmir’e davet ettim. Karşıyaka Belediye Başkanı Cemil Tugay ile tanıştırdım. Depremde gördüklerini resmetmek istediğini söyleyince Başkan Tugay, hemen malzeme temininde bulundu ve Bostanlı sahilindeki bu duvarın tuvali olmasını önerdi. Roberto da işe koyuldu.”

Roberto Marquez Lujano, deprem felaketini anlattığı duvar resmini 2 haftada tamamladı. Her gün duvar başına geçen Meksikalı sanatçının eserine, Karşıyakalı vatandaşlar da duvara el izlerini bırakarak destek verdi.

Lujano, deprem felaketini anlattığı duvar resmini iki haftada tamamladı.

Roberto Marquez Lujano “Talep üzerine bazı eserlerimi gittiğim ülkelerin müzelerine bağışlıyorum” diyor.

Tablonun geliriyle bağış

Lujano, Maraş’ta enkaz altında hayatını kaybeden 15 yaşındaki kızı Irmak’ın elini bir an bile bırakmayan baba Mesut Hançer’i de tuvaline resmetti: “Duvardaki resimde de ana öğe aynı baba oldu. Ayrıca art arda yaşanan   3 depremin saatleri, bebeğiyle bir anne, çadırkentten manzaralar ve tüm bu felaketin ortasında halkını adeta sarıp sarmalayan Mustafa Kemal Atatürk de yer alıyor. Yaptığım resimlerle amacım yaşanılan felaketi görünür kılmak ve unutulmamasını sağlamak.”

Tabloyu hediye ettiği Doğan “Bu kıymetli hediyeyi satışa çıkaracağız. Elde edilecek geliri ya bir depremzede çocuğa ya da benim gibi yetiştirme yurdunda kalan bir gence yuva açmak için aktaracağız” diyor.

Lujano’nun, İzmir’e gelmesine bölgede tanıştığı AFAD gönüllüsü Fırat Doğan aracılık etmiş.