Camla gelen huzur

Vitray, Ortaçağ’a uzanan tarihiyle köklü sanat dallarından biri. Renkli camların bir düzen içerisinde bir araya geldiği; ‘ışığın cama olan aşkını en iyi gördüğümüz alan’ ifadesini sıklıkla duyduğumuz, cam süsleme sanatı. Aydınlatmadan tasarım objelere, takılara kadar yaratıcılığın olduğu her alanda karşımıza çıkan vitray, hayallerin camda hayat bulmasıyla pek çok kişinin yaşamını değiştirmiş. Demet Ergen gibi. Sekiz yıl önce çıktığı Paris gezisinde gotik tarzdaki mimarisiyle büyülendiği Sainte Chapelle ile camın renkli dünyasına merak salan Ergen, Türkiye’ye döner dönmez vitray üzerine eğitimler almaya başlamış. Şimdilerde Instagram’da Demeter vitray adlı hesabında çalışmalarını paylaşan Ergen, “Vitrayın hayat bulacağı eser sizin yaratıcılığınızla sınırsız hale gelebilir” diyor.

Vitray sanatıyla ilişkiniz nasıl başladı?

Uludağ Üniversitesi iktisat bölümünü bitirdim. 8 yıl önce yurt dışı gezilerimde karşılaştığım mükemmel vitray örnekleriyle camın renkli dünyasına giriş yaptım. Beni en çok etkileyen Paris’te ziyaret ettiğim Sainte Chapelle oldu. Bu kilise, tabandan tavana rengarenk camlardan oluşan vitraylarla kaplıydı. O renklerin arasında hayatın siyah beyaz sert taraflarını unutuyordunuz. Dönüşte önce temel eğitimleri aldım. Ardından Çağın Vitray’dan Mehmet ve Belgin Vatan çiftiyle ileri teknikler üzerine çalıştım. 

Türkiye’de pek fazla sanatçının bu alanda çalışmadığını düşünürsek, sizi cezbeden yanları neler?

Vitray Türkiye’de hak ettiği değeri göremiyor. Hem çok zor hem de maliyetli. Ekipmanlarına yönelik üretim de yok denecek kadar az. Üstelik çok fazla emek istiyor. Türkiye’de ilgi görmeme sebeplerinden biri de bu sanırım. Beni ise bazen saatlerce bazen günlerce uğraştığın işteki renklerin armonisinin huzur veren güzelliği cezbediyor. Camın ışıkla buluşmasındaki ahenk… 

“Kendi çizimleriyle  gelenler de oluyor”

Vitray sanatıyla neler yapılabilir?

Vitrayı pek çok alanda kullanabiliriz; pencere, kapı vitrayı, tavan aydınlatmaları ışıklı veya ışıksız tablolar bazen bir obje bazen mumluk bazen teraryum… Aslında vitrayın hayat bulacağı eser sizin yaratıcılığınızla sınırsız hale gelebilir.

Çalışmalarınızda Tiffany yöntemini kullandığınızı söylüyorsunuz. Nedir bu yöntem?

Tiffany&Company mücevhercilik şirketinin varisi Louis Tiffany’nin bulduğu bir yöntem. Louis Tiffany aslında ressam. Camın dünyasını keşfediyor ve vitray çalışmalarına başlıyor. Lamba tasarımları dikkat çekiyor. Bu yöntemde cam desene göre kesiliyor, kenarları törpüleniyor, bakır bantla sarılıyor ardından bu parçalar bir araya getirilip kalay kurşun karışımıyla lehim yapılıyor. Tiffany yöntemi önceki tekniklere oranla küçük parçalı vitrayların yapımını kolaylaştırmış.

Siparişleri nasıl alıyorsunuz? Kendi çizimini yollamak isteyenler oluyor mu?

Siparişleri Instagram üzerinden alıyorum. Özel tasarımlar yapıyorum. Bunun yanı sıra vitray sahibi olmak isteyenler kendi özel çizimleriyle de gelebiliyor.

“Bereket tanrısına gönderme yaptım”

Çalışmalarınızda nelerden esinleniyorsunuz?

Benim için ilham görmekle ilgili. Bu bazen bir heykel, okuduğum bir kitap, dinlediğim bir müzik, gördüğüm bir desen olabiliyor. Tamamen hayalini kurup uygulamakla ilgili.

Neden Demeter?

Aslında adım ve soyadım arasında bir kelime oyunundan türedi ama tabii bereket tanrısı Demeter’e de bir gönderme var. Sanatın bu dalında camlarla yarattığınız renk ve hayalgücü anlamında bereketli bir dünya kuruyorsunuz.

Instagram: Demeter vitray