Doğrusunu bildiğimizi sandığımız yalanlar

İnternet bilgiye erişmekte çok önemli bir araç. Ancak doğru bilginin varlığı gibi yanlış bilginin de varlığı gırla. Bizler de yıllardır, özellikle internette dolaşan doğru sanılan yanlış bilgilere Molatik olduk. Bakalım hangi bilgiler yanlışmış… Suriyeli bir çocuk, anne ve babasının mezarları arasında uyuyor” denilen soldaki fotoğraf, aslında gerçeği yansıtmıyor. Fotoğraf, Suudi Arabistan’daki bir sanat projesi için çekilmişti ve her şey özellikle düzenlenmişti. 25 yaşındaki Abdül Aziz el Otaibi basına açıklama yaparak “Fotoğrafımın Suriye’deki olaylarla hiçbir ilgisi yok. İnsanların bu fotoğrafı bu denli çarpıtmasına inanamıyorum” demişti. Bu hikayenin gerçek olduğuna inanabilirsiniz sorun yok ama 10. yüzyılda yaşadığı varsayılan bu karakterlerin fotoğrafları olması imkansız. Zohouri, Facebook profilinde paylaştığı fotoğrafların Leyla ile Mecnun’a ait olmadığı hakkında şu paylaşımı yapmıştı: “Merhaba, Yabancı bir sosyal paylaşım sitesinde görerek 2 gün önce paylaşmış olduğum Leyla ile Mecnun FOTOĞRAFINI!! bazı arkadaşlar tarafından yanlış yorumlandığı için silmek durumunda kaldım. Aslında ben bu fotoğrafı gördüğüm zaman bir fotoğrafçı olarak komik buldum. Çünkü , Hikaye Fuzuli tarafından 1535 yılında yazılmışken fotoğrafçılık tarihi 1800’lü yıllara dayanmaktadır. Bu durumda Leyla ile Mecnun fotoğraflanamaz. Kaldı ki onlar birer hikaye kahramanlarıdır. Bu fotoğraf Gerçekdışıdır.” Söylenen: 1914 yılında savaş katılmadan önce bir çocuk, bisikletini bir ağacın yanına koydu. Hiçbir zaman geri dönmeyen çocuğun bisikleti ise ağacın büyümesi ile bu şeklini aldı. Doğrusu: Muhtemelen uydurulan bu olayın ilham kaynağının ise içinde benzer bir hikaye olan ve 'Berke Breathed' isimli çocuk kitabı yazarı tarafından yazılan bir hikaye kitabından olduğu düşünülüyor. Söylenen: Álvaro Múnera isimli matador boğa güreşi sırasında bu yapılanların acımasızlık olduğunu düşünüyor ve bir köşeye çekilip oturuyor. Doğrusu: Álvaro Múnera gerçekten de bu yapılanların acımasızlık olduğunu düşünen bir matador. Henüz 18 yaşındayken bir boğa güreşi sırasında sakatlanıyor ve kariyeri bitiyor. Fakat resimdeki kişi Alvaro Munera değil, Francisco Javier Sánchez Vara isimli başka bir matador. Bu hareket ise yukarıda anlatıldığı gibi bir hikayeye sahip değil. Aksine, bu hareket bir şov unsuru ve boğadan korkmadıklarını göstermek adın matadorlar tarafından yapılıyor. Söylenen: Fotoğraf 46 yaşındaki Jane Todd Crawford isimli bir kadına ait. Jane Todd, 1809 yılında bir doktor olan Ephraim McDowell'ı görmek ve tümörlerinden kurtulmak için 100 km at sırtında gitmiş ve operasyonun ardından tekrar geri dönmüş ve 33 yıl daha yaşamış. Doğrusu: Aslında hikayenin kendisi doğru ve hatta doktor McDowell tarafından belgelenmiş. Fakat asıl sorun fotoğrafın tarihi! Çünkü fotoğraf 1809 yılında henüz yoktu. Bazıları ameliyatın 1851 yılında olduğunu söylüyor fakat buradaki problem de şu ki: Jane Todd isimli kadın 1842 yılında, doktor McDowell ise 1830 yılında ölmüş. Fotoğraf bu yüzden başka bir kadına ait ve bu kadının da kimliği bilinmiyor. Söylenen: Titanic'den kurtulan Anna Mae, burada babası kaybetmiş ve ardından pek çok yakınını Pearl Harbor ve 11 Eylül saldırıları gibi büyük çaplı olaylarda kaybetmiş. Doğrusu: Aslına bakarsanız Titanic'te Dickinson isimli hiç kimse yolcu olarak gözükmüyor. Resimdeki ninemiz ise Anna Mae Dickinson isimli bir değil, Grandma Moses isimli kariyerine birazcık geç başlamış bir Amerikan halk şarkıcısı. Hatta kendisinin çalışmaları 50'li yıllarda oldukça popülermiş. Söylenen: 1963 yılında bir suikast sonucu ölen ABD'nin 35.başkanı John F. Kennedy ile ünlü ikon Marilyn Monroe arasındaki gizli ilişkinin kanıtı olan fotoğraf. Doğrusu: Fotoğraf, Alison Jackson isimli ünlülere benzeyen insanları bulup fotoğraflayan bir sanatçıya ait. Söylenen: 1950 yılında, Victoria dönemi kıyafetlerine sahip bir adam bir arabanın çarpması sonucu ölüyor ve morg'da cebinden o dönemden kalma faturalar ve paralar çıkıyor. Cebindeki iş kartından isminin Rudolph Fentz olduğu anlaşılan adamın gelini bulunuyor ve gelini şöyle diyor: Babam 1876 yılında yürüyüşe çıktı ve bir daha geri dönmedi. Doğrusu: 70'li ve 80'li yıllarda oldukça büyük tartışma konusu yaratan bu olayın ilham aldığı kaynağın ise bilim kurgu yazarı Jack Finney'nin ''Korkuyorum'' adlı hikayesi olduğu söyleniyor. Bu olaya gerçekten inanan insanların gazetede yayınlanan bu haberin, Finney'nin hikayesinden aylar önce yazıldığını söylese de buna ilişkin kanıt bulunmuyor.