Atmosferdeki gizemli gece bulutları
2018 yılının yaz döneminde, atmosferin mezosfer tabakasında görülen gizemli gece bulut formasyonu, meteoroloji uzmanlarını şaşırttı. Uzmanlar şimdi, ilk defa yılın bu döneminde yoğun olarak tespit edilen gece bulutların gizemini çözmeye çalışıyor.
Yerin 50 ila 80 km üzerinde yer alan ve uzay ila Dünya arasında bir yer olan mezosfer tabakasında yılın bu döneminde görülen ilginç bulut oluşumları, bilim insanlarını şaşkına çevirdi.
İşin ilginç tarafı, bu bulutların 'gece bulutu' adı verilen ve yaz döneminde suyun buharlaşması sonucu yükselen ve uzun bulut görüntüsü oluşturan buz kristalleri olması...
Mayıs ayında görülmeye başlayan gece bulutları, haziran ayında daha sık oluşuyor ve temmuz ayında yavaş yavaş kayboluyor.
Fakat bu yıl gece bulutları temmuz ayında zirve noktasına ulaştı ve bu durum ağustos ayında da sürüyor. Dolayısıyla gökyüzünde sıra dışı parlaklığa sebep oluyor.
Meteoroloji ile ilgili bilgilerin yer aldığı internet sitesi Space Weather'a göre, 2018 Ağustos ayında gece bulutu görülmesi oranı geçtiğimiz yıla göre 3 kat arttı.
Uzmanlara göre gece bulutlarının ağustos ayında bile bu denli sık ortaya çıkmasının sebebi, su buharının mezosfer tabakasında dalgalanır halde olması.
Kolorado Üniversitesi Atmosfer ve Uzay Fiziği Laboratuvarı, su buharının mezosfer tabakasında beklenmedik şekilde dalgalanır halde olduğunu ve temmuz ayı boyunca bu durumun tavan yaptığını açıkladı.
Uzmanlar, gece bulutlarını ortaya çıkaran sebebi açıklasa da, mezaosferde yılın bu döneminde su buharı yoğunluğunun artmasına mantıklı bir açıklama getiremiyor.
Yine de gece bulutlarının yoğun görülmesine ilişkin bazı tahminler var. Bunlardan biri, Güneş'in 11 yıllık döngüsü süresince en az faaliyetin görüldüğü süreç olan solar minimum'un yaklaşması.
Solar maksimum süresince çok daha fazla ısı ve enerji yayan Güneş, solar minimum süresince de daha düşük ısı ve enerji yayıyor ve bu sebeple manyetik dalgaların yoğunluğunda da düşüş yaşanıyor.
Solar minimum sürecinin başlayacağı yıl 2020 olmasına rağmen, sürecin daha erken başlayacağına dair sinyaller de bulunuyor.
Space Weather tarafından yapılan açıklama, gece bulutları vakasının solar minimum ile ilgili olabileceği vurgulandı ve 2018 yılı öncesinde mezosferde gerçekleşen en düşük ısının görüldüğü yılların 2008 ve 2009 olduğuna dikkat çekildi.
Gece bulutlarının yılın bu zamanında ortaya çıkmasının bir diğer sebebi de, Güney Yarım Küre'deki Rossby Dalgaları olabilir. Bu tahmine göre Rossby Dalgaları, su buharının Kuzey'e doğru binlerce km boyunca sürüklenmesine yol açıyor.
Instagram.com/mehmetcankmrc
twitter.com/mehmetcankmrc
YouTube.com/mehmetcankomurcu
