Ekonomiye yıldız dopingi

Efnan Atmaca - Geçen haftanın en ilginç haberlerinden biri yedi yıl aradan sonra ‘Rönesans’ adlı albümüyle dünya turnesine çıkan Beyoncé’nin, İsveç’in Stockholm kentinde verdiği konser nedeniyle ülkenin enflasyonunun beklenenden daha yüksek olmasının sebebi olarak gösterilmesiydi. Beyoncé’nin geçen ayki konseri sırasında otellere ve restoranlara duyulan talep artmış, bu da İsveç’in ekonomisini etkilemişti. Danske Bank’tan ekonomist Michael Grahn olay üzerine, “Yüksek enflasyon için Beyoncé’yi suçlamazdım. Ancak dünya turnesine İsveç’ten başlaması ve buradaki ilgi, İsveç ekonomisinin gidişatına biraz da olsa katkıda bulundu” demecinde bulunmuştu. Grahn’a göre Beyoncé’nin Stockholm’daki konserine hayranlarının akını ‘muhtemelen’ otel ve restoran fiyatlarında yüzde 0.3’lük bir artışa neden olmuştu. Beyoncé, yine ayrı turne kapsamında İngiltere’ye Cardiff’e geldiğinde, otel odalarının gecelik bin sterline kadar yükseldiği görüldü. Taylor Swift’in ‘The Eras’ turnesi QuestionPro adlı çevrim içi anket şirketinin araştırmasına göre her katılımcısının ortalama 5.3 dolar harcaması sayesinde ABD ekonomisine 9 milyar dolarlık bir gelir üretebiliyor. Hemen söyleyelim, bu rakam 300 ülkenin gayri safi yurt içi hasılasından (GSYDH) daha fazla. 

En ucuz bilet 350 dolar 

İşte bu rakamlar müzik dünyasını ikiye bölmüş durumda. Bir kısım ‘stadyum konser ekonomisi’ dediğimiz olgunun ülkeler için önemli bir kaynak olduğunu, ekonomiyi canlandırdığını söylüyor. Çünkü sadık hayranları gönül verdikleri yıldızı görebilmek için ülkenin dört bir yanına seyahat ediyor, biletlere, ulaşıma ve otellerde gecelemeye büyük paralar harcıyor. Elbette efsane grup ABBA’nın neredeyse 50 yıl önce ‘Money Money Money’ diyerek andığı ekonominin müzikle ilişkisi yeni değil. 

Beatles’ın İngiliz ekonomisini 1964’te kurtardığını hatırlayalım örneğin... Ya da Ed Sheeran’ın taraftarı olduğu Ipswich Town takımının şehri Ipswich’te verdiği konserle yerel ekonomiye verdiği destek tarafından konsey tarafından takdir edildiğini. Ancak madalyonun diğer yüzünde İngiltere’deki resmî rakamlar, canlı etkinlikler için giriş fiyatlarındaki artışın mayıs ayında kaydedilen beklenenden yüksek enflasyonun arkasındaki faktörler arasında olduğunu öne sürüyor. Şimdi Avrupa, Taylor Swift’i ağırlamaya hazırlanıyor. Swift; Paris, Stockholm, Madrid, Lizbon ve Lyon’u ziyaret edecek. Bu turnenin Avrupa’ya nasıl bir ekonomik etkisi olacağı ise şimdiden merak konusu. Hemen hatırlatalım, Swift’in konser biletlerinin en ucuzu 350 dolardan başlıyor, tutkunun bedeline göre bu rakam bin dolara kadar ulaşıyor. 

30 yıl önce 400 bin kişi

Stadyum konser ekonomisi hiç de azımsanacak bir gelir kaynağı değil. Yaşı yetenler hatırlar; 1993 yılında art arda pek çok yıldız isim İstanbul İnönü Stadı’nda konser vermişti. Guns’n Roses, Elton John, Metallica, Sting, Bon Jovi, Scorpions, Michael Jackson ve Madonna şöhretlerinin zirvesinde İstanbul’u ziyaret etmişti. Bu sekiz konsere 400 bin biletli müziksever katılmıştı. Örneğin Bon Jovi’nin saha içi bileti dönemin parasıyla 200 bin liraydı. Yani o zamanın kuruyla 25 dolar. Hesap size kalmış.

Meraklısına son bir bilgi, bugüne kadarki en kalabalık stadyum konserine Jean-Michel Jarre imza attı. Tüm zamanların en kalabalık konserler listesinde ilk sırada yer alan, 6 Eylül 1997’de Moskova’daki konsere katılan kişi sayısı 3 milyon 500 bin olarak kayda geçti. En kalabalık konserler listesinde Tarkan da var. Tarkan, 9 Eylül 2022’de İzmir’de verdiği konserle Wikipedia’nın ‘En Çok İzlenen Konserler Listesi’nde ‘İlk 5’te kendine yer buldu.