Saat 9’u 5 geçiyordu. Mavi gözlerini açtı, başucundaki hekime doğru döndü, bir askerin son bakışıydı, son nefesiydi. Hemen arkasından bir el silah sesi duyuldu. Yaveri Salih Bozok’tu silahını kalbine dayayıp, tetiği çeken. Ata’sını yalnız bırakmak istemiyor, onsuz bir yaşam düşünemiyordu. Ama kurşun kalbini 1-2 milimlik sapmayla sıyırdı.
Tan Gazetesi’nin ilk sayfasındaki yazısında Zekeriya Sertel, “Ölüm denilen zalim kuvvet, içimizden en büyüğümüzü, en çok sevdiğimizi de aldı” diye yazarken; Ulus Gazetesi’nin manşeti, “Kurtarıcını ve en büyük evladını kaybettin. Türk milleti sen sağ ol!” oldu.
Mustafa Kemal’in naaşı 16 Kasım’da ziyarete açıldı. O gün asker, sivil, akademisyen, öğretmen ve öğrenci, Ata’sına veda için gelenler, 150 bini geçti. İkinci gün kuyruk Beşiktaş’a ulaşmıştı.
Mustafa Kemal Atatürk’e her sene olduğu gibi bir kez daha yaptığı her şey için teşekkür ediyor ve rahmet diliyorum. Nurlar içinde yatsın!
BU HAFTAYI ONA AYIRIN
Onu ve hedeflerini, onları seçme nedenlerini, ondan öncesini ve sonrasını anlamaya ve anlatmaya ayırın bu haftanızı. Memleketin her noktasında ondan bir iz, bir anı, bir anekdot var bakmayı bilenler için...
Gelin, peşine düşelim Anadolu şehirlerindekilerin...
Adana-Atatürk Evi
Atatürk, eşiyle birlikte 15 Mart 1923’te Adana’ya geldiğinde Ramazanoğulları’ndan Suphi Paşa’ya ait Seyhan Caddesi üzerindeki 19’uncu yüzyılda yapılmış geleneksel mimarideki bu Adana evinde ağırlanır.
Afyon-Zafer Müzesi
Başkomutan Meydan Muharebesi’nin planlandığı ve taarruz emrinin verildiği binadır.
Büyük Taarruz Karargâhı
Hacı Veli Konağı, 24-25 Ağustos 1922 günleri Başkumandanlık karargâh binası olup, ‘Anadolu’yla dış dünya arasındaki bütün haberleşmenin kesilmesi’ emri, bu konakta verilir.
Antalya Atatürk Evi
1930 Mart’ında tam bir hafta kaldığı iki katlı, kiremit çatılı, taş ev.
Alanya Atatürk Evi
1930 Mart’ında tam bir hafta kaldığı iki katlı, kiremit çatılı, taş ev.
Balıkesir-Kuvayi Milliye Binası
16 Mayıs 1919’da Balıkesirliler’in toplanarak silahlı mücadele kararı aldığı ve 6 Şubat 1923 tarihinde Balıkesir’e ilk gelişlerinde Atatürk’e ev sahipliği yapan binadır.
Çanakkale Eceabat Çamyayla Karargâhı
Mustafa Kemal, 18 Nisan 1915’te Çamyayla köyüne gelir, bir köy evini karargâh yapar. Taarruz planlarını da burada hazırlar.
Denizli-Atatürk ve Etnografya Müzesi
1931 yılında Atatürk’ün bir gece konuk olduğu, daha sonra kamulaştırılarak müzeye çevrilen köşk.
Diyarbakır-Atatürk Köşkü
Çanakkale Savaşları sonrası, 1916 yılı şubat ayının sonlarında, 16’ıncı Kolordu Komutanı olarak Doğu cephesine gönderildiğinde, 1917’ye kadar kaldığı, surların dışındaki Semanoğlu Köşkü.
Samsun’a çıkışı sonrası, önce Amasya’ya sonra da 9 Temmuz 1919’da Erzurum’a geçer. Bu binada 52 gün Erzurum Kongresi çalışmaları sürdürür.
Kocaeli İzmit Müzesi ve Atatürk Evi
1922’de Fransız yazar arkadaşı Claude Farrere görüşmesi için geldiği zaman misafir edildiği Av Köşkü.
Konya-Akşehir Batı Cephesi Karargâh Evi
Kurtuluş Savaşı, Batı Cephesi Karargâhı, 18 Kasım 1921 tarihinden itibaren dokuz ay altı gün süreyle bu binada kalır. Büyük Taarruz hazırlıklarını tamamlar, tarihini belirler.
Sivas-Kongre Binası Atatürk ve Etnografya Müzesi
Mustafa Kemal ve arkadaşlarına 3.5 ay süreyle resmi karargâh olarak tahsis edilen binada, Sivas Kongresi kararları alınır.
Samsun-Gazi Evi
19 Mayıs 1919 sabahı Samsun’a geldiğinde şehrin en gözde binası olan Mantika Palas’ta bir hafta misafir edilir.
Havza Atatürk Evi
25 Mayıs-12 Haziran 1919 tarihleri arasında, o tarihte Mesudiye Oteli olan bu binada çalışmalarını sürdürür.
Trabzon-Atatürk Köşkü
1924’te eşi Latife Hanım’la Trabzon’a geldiğinde kaldığı köşk, ziyareti sonrası Trabzon Belediyesi’nce satın alınarak, kendisine hediye edilir.
Yalova Atatürk Köşkleri
Yürüyen köşk olarak bilinen, çınarı kurtarmak için rayla dört metre kaydırılan köşk.